اديان جديد، جنبش‏هاى نوپديد دينى، اديان بديل يا اديان دوران جديد همگى واژگانى هستند كه از پديده جديدى در جهان معاصر خبر مى‏دهند و پژوهش‏هاى گوناگونى را در حوزه‏هاى مختلف علوم از جمله جامعه‏شناسى، دين‏شناسى، روان‏شناسى و جرم‏شناسى به خود اختصاص داده‏اند . مراكز و نهادهاى گوناگونى در بررسى اين مساله شكل گرفته و شخصيت‏هاى معروف و پرتلاشى در اين عرصه پژوهشى پاى نهاده‏اند.

«. . . و شما را ملت ملت و قبيله قبيله گردانيديم تا با يكديگر شناسايى متقابل حاصل كنيد; در حقيقت ارجمندترين شما نزد خدا پرهيزگارترين شماست . . .» (حجرات، 12)